ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ- ପାକିସ୍ତାନର ଦୁଇ ଖଣ୍ଡ କରିବା ଲୋକ ଏବଂ 1971 ଯୁଦ୍ଧ ହିରୋ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶଲ ସାମ ମାନେକ୍ସା ଆଜି(27 ଜୁନ୍ 2008)ରେ ଏ ଦୁନିଆ କୁ ଛାଡ଼ି ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ।ସାମ୍ ମାନେକ୍ସା ଭାରତୀୟ ସେନାର ଜଣେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସୌନିକ ଯାହାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ସାହସିକତା ଏବଂ ଜୀବନ୍ତତା ପାଇଁ ସ୍ମରଣ କରା ଯାଉଛି | ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ 1971 ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତ ଜିତିଥିଲା। ସାମ ସେହି ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ। 1971 ମସିହାରେ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନ ପାକିସ୍ତାନଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ଏକ ଦେଶ ଗଠନ କରିଥିଲା ଯାହାର ନାମ ବାଂଲାଦେଶ୍ ଥିଲା।
ଯେତେବେଳେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସ୍ୱିଟି ବୋଲି କହିଥିଲେ :
ସାମ୍ ମାନେକ୍ସା ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସ୍ବିଟି ବୋଲି କହିଥିଲେ | ଏହା 1971 ର ଥିଲା | ଥରେ ଇନ୍ଦିରା ତାଙ୍କ ସେନା ମୁଖ୍ୟଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ପଚାରିଥିବା ବେଳେ ମାନେକ୍ସା କହିଥିଲେ ମୁଁ ସବୁବେଳେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି, ସ୍ବିଟି। ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ ସେ ମାନେକ୍ସା ପରି ଜଣେ ନେତାଙ୍କ ଶକ୍ତିରେ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନରେ ଯୁଦ୍ଧ ଜିତିପାରିବେ। ତେଣୁ ସେ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ନଖରା କୁ ସହି ଯାଉଥିଲେ |
ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଙ୍କ କଥା କାଟିବାକୁ ସେ ଡରୁନଥିଲେ :
ସାମ୍ ମାନେକ୍ସା ଭାରତର ଜଣେ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଯିଏ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ କଥା କାଟିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଡରୁନଥିଲେ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ସେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସ୍ୱିଟି ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଡାକୁଥିଲେ।
ମାନେକ୍ସା ଇନ୍ଦିରାଙ୍କୁ ମ୍ୟାଡାମ୍ ବୋଲି ଡ଼ାକିବାକୁ ମନା କରିଥିଲେ :
ଯେଉଁମାନେ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ କଥା ହୁଅନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ମାନେକ୍ସା ଜଣେ ଥିଲେ। ସେ ଥରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ‘ମ୍ୟାଡାମ୍’ ଡା଼କିବେନି ବୋଲି ମନା କରିଦେଇଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ସମ୍ମାନ ‘ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶ୍ରେଣୀ’ ପାଇଁ ଅଟେ। ମାନେକ୍ସା କେବଳ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବୋଲି ଡାକିବେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି।
ଗୋଟିଏ ମଟରସାଇକେଲ ବଦଳରେ ନେଇଥିଲେ ଅଧା ପାକିସ୍ତାନ :
ସାମ୍ ମାନେକ୍ସା ସହିତ ଜଡିତ ଏକ ଘଟଣା ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଟେ ।ମାନେକ୍ସା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ୟାହିୟା ଖାନ ଏକାଠି ସେନାରେ ଥିଲେ। ଦୁହେଁ ବହୁତ ଭଲ ସାଙ୍ଗ ଥିଲେ | ସେହି ସମୟରେ ମେନେକ୍ସା ଙ୍କ ପାଖରେ ଏକ ୟୁଏସ୍ ମେଡ୍ ମୋଟରସାଇକେଲ ଥିଲା | ଯେତେବେଳେ ଦେଶ ଭାଗ ହେଲା, ୟାହିୟା ଖାନ ପାକିସ୍ତାନ ସେନାକୁ ଚାଲିଗଲେ। କିନ୍ତୁ ଯିବା ସମୟରେ ମେନେକ୍ସାଙ୍କ ଠାରୁ ତାଙ୍କ ମୋଟରସାଇକେଲ 1000 ଟଙ୍କାରେ କିଣି ନେଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଟଙ୍କା ଦେଇ ନଥିଲେ। ଏହି ଘଟଣାଟି ସାଧାରଣ ହୋଇଗଲା। କିନ୍ତୁ ୟାହିୟା ଖାନ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପରାସ୍ତ କରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଗଲେ। ମେନେକ୍ସା ଭାରତର ସେନାର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ। 1971 ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବା ପରେ ମେନେକ୍ସା କହିଥିଲେ ଯେ ୟାହିୟା ତାଙ୍କୁ ଅଧା ଦେଶ ବଦଳରେ ତାଙ୍କ
ମୋଟରସାଇକେଲ ର ମୂଲ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ ।
ଅମୃତସରର ପାର୍ସୀ ପରିବାରରେ ହୋଇଥିଲା ଜନ୍ମ :
ମେନେକ୍ସା 3ଏପ୍ରିଲ 1914 ରେ ଅମୃତସରର ଏକ ପାର୍ସୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପରିବାର ଗୁଜୁରାଟର ବଲସାଡ଼ ସହରରୁ ପଞ୍ଜାବକୁ ପଳାଇ ଆସିଥିଲେ। ମେନେକ୍ସା ଅମୃତସରରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ | ପରେ ତାଙ୍କର ନୌନିତାଲର ଶେରବୁଡ୍ କଲେଜରେ ଦାଖିଲା ହୋଇଥିଲା |
1934 ରେ ଭାରତୀୟ ସେନାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ :
ମେନେକ୍ସା ଦେହରାଡୁନ୍ର ଭାରତୀୟ ସାମରିକ ଏକାଡେମୀର, ପ୍ରଥମ ବ୍ୟାଚ୍ (1932) ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିବା 40 ଜଣ ଛାତ୍ରଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ। ସେଠାରୁ ସେ 1934 ମସିହାରେ ଆୟୋଗ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ଭାରତୀୟ ସେନାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ।
ଲାହୋରକୁ ଯାଇଥିଲେ ଏବଂ 2 ବର୍ଷର ବନ୍ଧୁତା ପରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ :
ମାନେକ୍ସା 1937 ମସିହାରେ ଏକ ସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଲାହୋର ଯାଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ସିଲୋ ବୋଡେଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ | ଏହି ଦୁଇ ବର୍ଷର ବନ୍ଧୁତା 22 ଏପ୍ରିଲ 1939 ରେ ବିବାହରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା | 1969 ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ସେନାର ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 1973 ରେ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶଲଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା।
ସେନା ମୁଖ୍ୟରୁ ଅବସର ନେବା ପରେ ତାମିଲନାଡୁରେ ରହିଥିଲେ :
ସେ 1973 ରେ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ ଅବସର ନେବା ପରେ ୱେଲିଙ୍ଗଟନ୍ (ତାମିଲନାଡୁ) ରେ ରହି ଯାଇଥିଲେ। ସେ ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରେ ଫୁସଫୁସ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ହୋଇ କୋମାରେ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ୱେଲିଙ୍ଗଟନ ରେ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଆଇସିୟୁରେ 27 ଜୁନ୍ 2008 ରେ ରାତି 12.30 ରେ ହୋଇଥିଲା ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ଵ ଯୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ କଲା :
17 ତମ ଶିଶୁ ପଦବୀରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ସାମ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ଵ ଯୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ | ସୀମାନ୍ତ ଫୋର୍ସ ରେଜିମେଣ୍ଟର ଜଣେ କ୍ୟାପଟେନ ରୂପେ ବର୍ମା ଅଭିଯାନ ସମୟରେ ସେଟାଙ୍ଗ ନଦୀ କୂଳରେ ଜାପାନୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଲୁହା ନେବାବେଳେ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇଥିଲେ।
ସ୍ୱାଧୀନତା ସମୟରେ ଗୋରଖମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିବା ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ :
1946 ରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀର କର୍ମଚାରୀ ହୋଇ ଏବଂ ସାମରିକ ଅପରେସନ୍ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ | ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ଅଧିକାରୀ ଯିଏକି ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ଗୋରଖାମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ଗୋରଖମାନେ ହିଁ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ସାମ୍ ବାହାଦୁର ନାମରେ ପ୍ରଥମେ ଡାକିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ |
1968 ମସିହାରେ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ :
ପ୍ରଗତିର ପାହାଚ ଚଢିବା ସମୟରେ ସେ ନାଗାଲାଣ୍ଡ ସମସ୍ୟାକୁ ସମାଧାନରେ ଅବଦାନ କରିଥିବା ପାଇଁ ସାମଙ୍କୁ 1968 ମସିହାରେ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
1969 ମସିହାରେ ସାମ ସେନା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଅଷ୍ଟମ ମୁଖ୍ୟ କର୍ମଚାରୀ ହୋଇଥିଲେ :
7 ଜୁନ୍ 1969 ରେ, ସାମ ମାନେକ୍ସା ଜେନେରାଲ କୁମାରାମଙ୍ଗଲାମଙ୍କ ପରେ ଭାରତର ସେନା କର୍ମଚାରୀରେ ଅଷ୍ଟମ ମୁଖ୍ୟ କର୍ମଚାରୀ ହୋଇଥିଲେ।
1971 ରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଦୁଇ ଖଣ୍ଡ କରିଥିଲେ :
ଡିସେମ୍ବର 1971 ରେ, ସାମ ଙ୍କ ଆଗରେ ପାକିସ୍ତାନ ଗୁରୁତର ଭାବରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। ତାଙ୍କର ଏହି ଦେଶପ୍ରେମ ହେତୁ ତାଙ୍କୁ 1972 ମସିହାରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣ ଏବଂ 1 ଜାନୁୟାରୀ 1973 ରେ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶଲ ପଦବୀରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା।
15 ଜାନୁୟାରୀ 1973 ରେ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶଲ ଭାବରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ :
ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶର ସେବା କରିବା ପରେ ସାମ ବାହାଦୁର 15 ଜାନୁଆରୀ 1973 ରେ ଫିଲ୍ଡ ମାର୍ଶଲ ପଦରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ।
ମାନେକ୍ସା କହୁଥିଲେ, ଯଦି ଜଣେ ସୌନିକ ଏହା କୁହେ ଯେ ସେ ମରିବାକୁ ଭୟ କରେ ନାହିଁ, ହୁଏତ ସେ ମିଛ କହୁଥାଏ ନହେଲେ ସେ ଗୋରଖା ଅଟନ୍ତି।
ମାନେକ୍ସାଙ୍କର ଅନେକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଘଟଣା ରହିଅଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ଆମେ ଜାଣୁ ଯେ ସେ ତାଙ୍କର ସୌନିକମାନଙ୍କୁ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସୌନ୍ୟବାହିନୀରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ବହୁତ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି |
ସାମ ବାହାଦୁର ନାମ ସେ ନିଜେ ଗୋରଖା ରେଜିମେଣ୍ଟରୁ ପାଇଥିଲେ | ଥରେ, ସେ ହରକା ବାହାଦୂର ଗୁରୁଙ୍ଗ ନାମକ ଜଣେ ସୌନିକଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, ମୋର ନାମ କ’ଣ? ଗୋରଖା ସୌନିକ ଜଣକ ଉତ୍ତର ଦେଲେ, ସାମ ବାହାଦୂର ସାହବ । ଏହା ପରେ ଏହି ନାମ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହୋଇଗଲା।